
Νεάπολις: Η ίδρυση της Νέας Πόλεως (7ος – 6ος π.Χ. αι.) οφείλεται στους Έλληνες της Κύμης που είχαν εγκατασταθεί στα παράλια της Καμπανίας από τα μέσα του 8ου αι. π.Χ.. Μερικούς αιώνες αργότερα η Νεάπολις συγχωνεύεται με το παλιό κέντρο της Παλαιοπόλεως που, σύμφωνα με την παράδοση, πρέπει να είχε αναπτυχθεί γύρω από τον τάφο της σειρήνας Παρθενόπης. Μετά την κατάκτησή της από τη Ρώμη (4ος π.Χ. αι.), η Νεάπολις θα αναπτυχθεί διατηρώντας τη γλώσσα και τα ελληνικά έθιμα ως το τέλος της Αυτοκρατορίας. Ο ποιητής Στάτιος, που γεννήθηκε εδώ περί το 45 μ.Χ., υμνεί τα «αστικά» της ιδρύματα, τις ανθούσες σπουδές της και τη θρησκεία της. Ο Στράβων τη συγκρίνει με τις πιο καλλιεργημένες πόλεις της Ελλάδας και ο Βιργίλιος εδώ συνέθεσε τα «Γεωργικά» του. Επί Αυτοκρατορίας, η Νεάπολις πλουτίζεται με στοές, παλαίστρες, γυμναστήρια και γίνεται μια προσφιλής διαμονή για την υψηλή ρωμαϊκή κοινωνία. Θα δεχτεί πολύ νωρίς το Χριστιανισμό αλλά, στο έδαφος, τα ίχνη αυτής της εποχής είναι αρκετά σπάνια: ο «τάφος του Βιργίλιου», η ρωμαϊκή στοά του Παυσίλυπου, μερικοί κίονες ναών για την αρχαιότητα, οι κατακόμβες του Σ. Τζενάρο και οι τοιχογραφίες τους για τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.
Ένας «βράχος ελευθερίας»: Εξόριστος, ο τελευταίος Ρωμαίος αυτοκράτορας της Δύσης, ο Ρωμύλος Αυγουστύλος, πεθαίνει στη Ν(ε)άπολη το 476. Από τότε, η αρκετά σκοτεινή ιστορία της Νεαπόλεως και της νότιας Ιταλίας θα κυριαρχείται από τους αγώνες μεταξύ Λομβαρδών, Βυζαντινών και Σαρακηνών. Χάρη σε μια επιδέξια πολιτική ή χάρη στην τόλμη της, η Νάπολη πετυχαίνει να διατηρήσει την αυτονομία του δουκάτου της και να κρατηθεί με θαυμαστό τρόπο σαν ένας «βράχος ελευθερίας και ανεξαρτησίας». Τον 11ο αι., επωφελούμενοι από αυτή την ταραγμένη εποχή, οι Νορμανδοί θα επιχειρήσουν την κατάκτηση της Νότιας Ιταλίας και της Σικελίας: το 1440, μια ναπολιτάνικη επιτροπή παραδίδει τα κλειδιά της πόλης στον Ρογήρο Β’, βασιλιά της Σικελίας. Από εκείνη τη χρονολογία υπάρχει το Βασίλειο της Νότιας Ιταλίας που θα διαρκέσει μέχρι το 1860.
Η νορμανδική κληρονομιά περνά ύστερα δια γάμου στη σουηβική δυναστεία των Χοενστάουφεν (1189). Ο Φρειδερίκος Β’ (1194-1250), η επιφανέστερη φυσιογνωμία της, ιδρύει στη Νάπολη (1224) ένα πανεπιστήμιο όπου θα σπουδάσουν εξέχουσες φυσιογνωμίες όπως ο Άγιος Θωμάς ο Ακινάτος και όπου θα διαμορφωθεί η γραφειοκρατία η προοριζόμενη να διοικήσει το βασίλειο.

Αραγωνική Νάπολη: Η κρίση της δυναστείας του οίκου των Ανδεγαυών προκαλεί την έλευση των Αραγωνέζων (Αλφόνσος ο Μεγαλόκαρδος, Φερδινάνδος, …) που επιχειρούν στη Νάπολη σημαντικά έργα (Καστέλ Νουόβο). Αλλού βρίσκεται σε πλήρη άνθηση η Αναγέννηση, αλλά η Νάπολη θα συμμετάσχει ελάχιστα σ’ αυτή τη μεγάλη κίνηση και θα περιοριστεί να δεχτεί αρχιτέκτονες και γλύπτες που έρχονται από το βορρά και που θα της δώσουν μια σφραγίδα καθαρά τοσκανική (Πόρτα Καπουάνα, παλάτσο Κουόμο, παλάτσο Γκραβίνα, Σ. Άννα ντεϊ Λομπάρντι). Η ζωγραφική του 15ου αιώνα γνωρίζει ισχυρές φλαμανδικές και καταλανικές επιδράσεις, χωρίς όμως να δημιουργήσει σχολή η τεχνοτροπία, χαρακτηριστική της Νάπολης. Οι καλλιτέχνες που εργάζονται στη Νάπολη είναι ξένοι προς την πρωτεύουσα, εκτός από τον Κολαντόνιο που προσεγγίζει τον Βαν Άικ.
Νάπολη πρωτεύουσα μιας ισπανικής επαρχίας: Κατά τη διάρκεια των πολέμων της Ιταλίας ο Κάρολος Η’ θα κάνει μια θριαμβευτική είσοδο στη Νάπολη (1495). Δόξα εφήμερη αφού μετά την ήττα των Γάλλων από τους Ισπανούς (Τσερινιόλα, 1503), ο Λουδοβίκος ΙΒ’ αποποιείται το βασίλειο της Νεαπόλεως το οποίο, επί δύο αιώνες, σε θέση υποτέλειας κάτω από την εξουσία ενός αντιβασιλέα, θα γίνει μια επαρχία της ισπανικής αυτοκρατορίας. Ανάμεσα στους εκπροσώπους του βασιλιά της Ισπανίας μερικοί θ’ αφήσουν την ανάμνηση μιας ιδιαίτερα ζωηρής δραστηριότητας, παράδειγμα ο Πέντρο Αλβαρέζ του Τολέδο (αντιβασιλιάς από το 1532 ως το 1553), ο οποίος μεγαλώνει την πόλη και διατάζει τη διάνοιξη της μακριάς αρτηρίας που έχει σήμερα ακόμη το όνομά του. Αλλά η Νάπολη, όπως όλη η Νότια Ιταλία, γνωρίζει τη φτώχεια: στη σκιά των παλατιών και των εκκλησιών, ένας λαός από άνεργους στοιβάζεται στα «καρτιέρι» (συνοικίες).
Πρωτεύουσα των Βουρβόνων: Μετά τον πόλεμο για τη διαδοχή της Πολωνίας, η συνθήκη της Βιέννης του 1738 αναγνωρίζει ως βασιλιά της Νεαπόλεως και της Σικελίας τον Κάρολο Γ’, γιο του Φιλίππου Ε’ της Ισπανίας. Η Νάπολη ξαναγίνεται πρωτεύουσα μιας αυτόνομης μοναρχίας και οι Βουρβόνοι θα βασιλέψουν ως το 1860, εκτός από τη σύντομη γαλλική παρένθεση (1799, 1806 – 1815). Οι φιλελεύθερες ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης είχαν γίνει ευνοϊκά δεκτές από την αφρόκρεμα της διανόησης αλλά εξαιτίας του αντιθρησκευτικού της χαρακτήρα συναντούσαν την εχθρότητα του λαού. Το 1798 ο Σαμπιονέ βαδίζει κατά της Νεαπόλεως και εγκαθιδρύει την εφήμερη Παρθενόπειο Δημοκρατία που θα καταρρεύσει μετά τις γαλλικές ατυχίες του 1799. Ο Φερδινάνδος Δ’ επιστρέφει αλλά ανάμεσα στους Βουρβόνους και τη διανόηση της επαρχίας το διαζύγιο είναι οριστικό.
Η ναπολεόντεια περίοδος (1806, Ιωσήφ, βασιλιάς της Νεαπόλεως, 1808, Ιωακείμ Μυρά τουφεκίστηκε στο Πίτσο το 1815) θα είναι αρκετά ευεργετική για τη Νάπολη και το σύνολο του βασιλείου που αποτελεί το αντικείμενο μιας γενικής αναδιοργάνωσης στο διοικητικό και οικονομικό επίπεδο. Στη Νάπολη ανοίχτηκαν οι μεγάλοι δρόμοι του Παουζίλιπο και του Καποντιμόντε, δημιουργούνται κολέγια, το αστεροσκοπείο, το ωδείο του Σαν Πιέτρο α Μαϊέλα. Με την επάνοδο των Βουρβόνων (το 1815, ο Φερδινάνδος Δ’ παίρνει τ’ όνομα του Φερδινάνδου Α’, βασιλιά των δύο Σικελιών), οι σχέσεις ανάμεσα στους φιλελεύθερους και τη βασιλεία οξύνονται συνεχώς. Παρατηρείται έτσι η υποβάθμιση ενός καθεστώτος μεταξύ «σφύρας και άκμονος», το οποίο διατηρείται με τον τρόμο και τη διαφθορά. Το Σεπτέμβριο του 1860, πραγματοποιείται η θριαμβευτική πορεία του Γκαριμπάλντι προς τη Νάπολη. Ο Φραγκίσκος Β’, τελευταίος βασιλιάς της Νεαπόλεως, φεύγει για την Γκαέτα και από τότε τα πεπρωμένα της πόλης συγχέονται μ’ εκείνα του βασιλείου της Ιταλίας.
Η Νάπολη σήμερα: Η ενοποίηση της Ιταλίας (1861) είχε σοβαρές συνέπειες στη ναπολιτάνικη οικονομία, η οποία έχανε μονομιάς τα εμπορικά προνόμια που σχετίζονταν με τη θέση που η πόλη κατείχε ως πρωτεύουσα του βασιλείου. Στα «μπάσι», τις φτωχές συνοικίες, μαζεύτηκε ένας πληθυσμός από άνεργους, ενώ οι πιο φτωχοί μετανάστευαν προς πλουσιότερες περιοχές ή χώρες.
Στις τελευταίες δεκαετίες μόνο η Νάπολη γνώρισε κάποια βιομηχανική ανάπτυξη. Η πόλη και τα περίχωρά της που ο πληθυσμός της υπολογίζεται σε περισσότερους από 2.000.000 κατοίκους, περιλαμβάνει σχεδόν όλους τους τύπους βιομηχανιών από τους οποίος πολλοί έχουν διαιρεθεί σε άπειρες μικρές επιχειρήσεις. Η Νάπολη και η περιφέρειά της κατέχουν την πρώτη θέση στην Ιταλία όσον αφορά τη βιομηχανία τροφίμων: κονσερβοποιίες που προμηθεύονται τα φρούτα και τα πρώιμα υλικά της Καμπανίας και το ψάρι της Τυρρηνικής θάλασσας. Η πετροχημική βιομηχανία, τα λιπάσματα, οι τσιμεντοποιίες διευρύνουν συνεχώς το πεδίο δραστηριοτήτων. Το λιμάνι της Νάπολης είναι το πρώτο της Ιταλίας στη διακίνηση ταξιδιωτών και το πέμπτο στη συγκέντρωση εμπορευμάτων.

Οδηγός για τον επισκέπτη της Νάπολης
Χτισμένη πάνω σ’ έναν πανέμορφο κόλπο στη σκιά του Βεζούβιου, του επιβλητικού ενεργού ηφαιστείου, η Νάπολη φημιζόταν από τους κλασικούς χρόνους ως ένα από τα πιο ευλογημένα μέρη της γης και αγαπήθηκε τόσο από ποιητές όσο και από ζωγράφους. Όλα αυτά, προτού εμφανιστούν τα προβλήματα της εγκληματικότητας, της φτώχειας, της ρύπανσης και του κυκλοφοριακού χάους που μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990 απομάκρυναν τους φοβισμένους επισκέπτες. Ευτυχώς, όμως, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος σε διάφορα επίπεδα, κι έτσι σήμερα αυτή η γεμάτη ζωντάνια κατεξοχήν ιταλική πόλη αρχίζει να γίνεται πλέον πιο προσιτή.
Η Νάπολη είναι η πόλη της πίτσας, της όπερας, των υπαίθριων παζαριών, του ποδοσφαίρου, της θρησκείας, της Σοφίας Λόρεν (γεννήθηκε στο Pozzuoli, προάστιο της Νάπολης), της πυρηνικής οικογένειας, του οργανωμένου εγκλήματος, των πορτοφολάδων και της απλωμένης μπουγάδας στους δρόμους. Οι Ναπολιτάνοι, από την άλλη μεριά, είναι ίσως οι πιο διαχυτικοί, οι πιο τραχείς, οι πιο μοιρολάτρες και οι πιο ξεχωριστοί άνθρωποι σε ολόκληρη τη γη.
Η μοναδική ζωντάνια των δρόμων και των κατοίκων της Νάπολης συμβαδίζει με μια τεράστια καλλιτεχνική και αρχαιολογική κληρονομιά, αποτέλεσμα μιας μακραίωνης ιστορίας (η πόλη είναι τουλάχιστον 3.000 ετών) και μιας ακατάπαυστης αλληλοδιαδοχής ξένων εισβολέων και αποίκων, από Έλληνες και Ρωμαίους μέχρι Νορμανδούς, Γερμανούς, Γάλλους, Αραγονούς, Ισπανούς και Βουρβόνους.
Ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε την περιήγησή σας είναι να πάτε μέχρι το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ένα από τα πιο ονομαστά αρχαιολογικά μουσεία της Ευρώπης και το κυριότερο αξιοθέατο της πόλης. Μετά απ’ αυτό, προχωρήστε με τα πόδια προς τα νότια, στην πιο ατμοσφαιρική συνοικία της παλιάς πόλης, τη Σπακανάπολι (που σημαίνει διαιρεμένη Νάπολη), γύρω από τις Via Tribunali και Via Benedetto Croce. Συνεχίστε κατόπιν ακόμα πιο νότια προς το λιμάνι και την προκυμαία, όπου υπάρχουν πολλά αξιοθέατα. Αν έχετε χρόνο επισκεφθείτε και τα δύο πιο απομακρυσμένα αξιοθέατα στα περίχωρα της πόλης, τη μονή Τσερτόζα ντι Σαν Μαρτίνο και το Παλάτσο Ρεάλε ντι Καποντιμόντε.
![]()
Στον πρώτο όροφο εκτίθενται άλλου είδους καλλιτεχνικοί θησαυροί, ανάμεσα στους οποίους μια συλλογή αγγείων στη δυτική πτέρυγα και τη Σάλα ντέλα Βίλα ντέι Πάπιρι με παπύρους, αγάλματα και άλλα εκθέματα από την Έπαυλη των Παπύρων στο Ερκουλάνεουμ. Εξίσου συναρπαστικές είναι η Σάλα ντέλι Αφρέσκι με μια σειρά τοιχογραφιών από την Πομπηία, το Ερκουλάνεουμ και αλλού, και η Σάλα ντελ Τέμπιο ντι Ίσιντε, μια αίθουσα μ’ ένα αντίγραφο του ναού της Ίσιδας στην Πομπηία και αυθεντικά αντικείμενα από τον αληθινό ναό.
Τα δρομάκια ανατολικά του μουσείου θα σας οδηγήσουν στον Ντουόμο (Via del Duomo), όπου φυλάσσονται τα λείψανα του Σαν Τζενάρο, ενός μάρτυρα του 4ου αι. και προστάτη της πόλης. Στο παρεκκλήσι του αγίου βρίσκεται ένα φιαλίδιο με αίμα, το οποίο βγαίνει σε λιτανεία τρεις φορές το χρόνο (λέγεται ότι αν κατά τη διάρκεια της τελετής το αίμα παραμείνει πηκτό χωρίς να ρευστοποιηθεί, προμηνύονται πολλά δεινά για την πόλη. Αξίζει επίσης να δει κανείς τον αναγεννησιακό τάφο του αγίου (1494-1506) και τα κατάλοιπα της παλιάς βασιλικής Σάντα Ρεστιτούτα, κοντά στο δεξί κλίτος του ναού.
Διαβάστε ακόμα: Η ναπολιτάνικη φάτνη -- Η ιστορία της πίτσας Η εκκλησία Σάντα Μαρία Ντοναρετζίνα, βόρεια του Ντουόμο (Vico Donnaregina), περιλαμβάνει τον «Τάφο της Μαρίας της Ουγγαρίας» (1326) από τον Τίνο ντι Καμάινο, καθώς και τοιχογραφίες των αρχών του 14ου αι. από το Ρωμαίο ζωγράφο Πιέτρο Καβαλίνι. Ακόμα βορειότερα βρίσκεται η Σαν Τζιοβάνι α Καρμπονάρα (Via Carbonara 5) με τον «Τάφο του βασιλιά Λαδισλάου της Νάπολης» (1414) από τον Αντρέα ντα Φιρέντσε. ![]()
Προς τα δυτικά βρίσκεται η Σαν Ντομένικο Ματζόρε (Piazza San Domenico) την οποία αξίζει να επισκεφθείτε για τα θεσπέσια ταφικά γλυπτά της. Από την άλλη μεριά της ίδιας πλατείας, η Σαντ Άντζελο α Νίλο φιλοξενεί τον «Τάφο του καρδινάλιου Μπρατσιάνο» (1428) από τον Μικελότσο, ενώ αμέσως μετά την πλατεία βρίσκεται η Καπέλα Σαν Σεβέρο (Via De Sanctis), ένα παρεκκλήσι που φημίζεται επίσης για τα γλυπτά του, και ιδιαίτερα για το «Νεκρό Ιησού» (1753) του Τζουζέπε Σαμαρτίνο πάνω από την Αγία Τράπεζα. Ωστόσο, στη γειτονιά αυτή υπάρχουν κι άλλες εκκλησίες που θα πρέπει να επισκεφθείτε. Έτσι, στα βόρεια θα δείτε τη Σαν Πιέτρο α Μαϊέλα (Via San Pietro aMaiella), που φιλοξενεί έναν εντυπωσιακό κύκλο ζωγραφικών έργων του 17ου αιώνα από τον Ματία Πρέτι. Η τελευταία μεγάλη εκκλησία είναι η Σάντα Κιάρα στη Via Benedetto Croce με τρεις βασιλικούς τάφους του 14ου αι. από τον Τίνο ντι Καμάινο και άλλους γλύπτες.
Συνεχίστε την εξερεύνηση της πόλης προς τα νότια, ακολουθώντας την Calata Trinita Maggiore από τη Σάντα Κιάρα. Καθ’ οδόν, μην παραλείψετε να δείτε τη Μοντεολιβέτο (Πιάτσα Μοντεολιβέτο), μια εκκλησία που ξεκίνησε να χτίζεται το 1411 και περιέχει φλωρεντινούς τάφους και γλυπτά. Περιπλανηθείτε στη συνέχεια στο Κουαρτιέρε Σπανιόλι δυτικά της Via Toledo, μια συνοικία που είναι γεμάτη κόσμο, φωνές και τυπικές ναπολιτάνικες εικόνες, ή συνεχίστε προς την προκυμαία και την Πιάτσα ντελ Πλεμπισίτο. Στην πλατεία αυτή δεσπόζουν η Σαν Φραντσέσκο ντι Πάολα, μια νεοκλασική εκκλησία στα πρότυπα του κτιρίου Πάνθεον της Ρώμης, και το Παλάτσο Ρεάλε, ένα ισπανικό ανάκτορο του 17ου αι. που προσελκύει πολλούς επισκέπτες, χάρη στα πολυτελώς διακοσμημένα βασιλικά του διαμερίσματα (Πιάτσα ντελ Πλεμπισίτο). Η βόρεια πλευρά του παλατιού συνορεύει με το Θέατρο Σαν Κάρλο (1737), μια από τις σπουδαιότερες σκηνές όπερας της Ιταλίας. Από εκεί η Via San Carlo θα σας οδηγήσει στο Καστέλ Νουόβο (Πιάτσα Μουνιτσίπιο), ένα κάστρο που χτίστηκε για τον Κάρολο της Ανδεγαυίας (ή Ανζού) το 1282. Πίσω από τα ογκώδη τείχη του, που δημιουργούν αντίθεση με την πανέμορφη και διακριτική αψιδωτή τους είσοδο (1454-1467), κρύβονται μια σειρά πολυτελή σαλόνια κι ένα μικρό δημοτικό μουσείο.
![]() Δείτε ακόμα μερικά στοιχεία και φωτογραφίες από τα σημαντικότερα μνημεία της πόλης ...και μερικά βίντεο επισκεπτών 1 2 3 4 Διαβάστε ακόμα: Η προέλευση της Tarantella & Cafee sospeso...ο καφές που περιμένει |
NAPOLI GREECE -- Τα πάντα για την αγαπημένη μας Νάπολι ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου